Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering

Aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB)

Bedrijven en instellingen kunnen aansprakelijk(contractueel, wettelijk) worden gesteld voor allerlei gebeurtenissen. Of een aansprakelijkheidsclaim succes heeft, hangt af van de wetgeving en de omstandigheden van het voorval. Voor een adequate verzekeringsdekking zijn bedrijven en instellingen aangewezen op een of meer aansprakelijkheidsverzekeringen. Een van die verzekeringen waar geen enkel bedrijf buiten kan is de aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven; hierna afgekort als AVB. Een AVB biedt dekking tegen schade aan zaken en personen(bijvoorbeeld letselschade) en alle daaruit voortvloeiende gevolgschade die een verzekerd bij een derde veroorzaakt en waarvoor hij aansprakelijk is

Ieder bedrijf, groot of klein, heeft een AVB nodig. Als een klein bedrijf in het woonhuis gevestigd is van de ondernemer is een AVB nog steeds nodig.
De aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) van de ondernemer als privépersoon, biedt namelijk geen dekking; ook niet voor kleinschalige bedrijfsactiviteiten.

Vormen van aansprakelijkheid:

Aansprakelijkheid voor personeel/ondergeschikten en niet-ondergeschikten
Een werkgever is aansprakelijk voor de schade die zijn werknemers/ondergeschikten veroorzaken tijdens het uitoefenen van het werk waarvoor zij zijn aangenomen. Een opdrachtgever is ook aansprakelijk voor de schade die een niet-ondergeschikte aan een ander heeft toegebracht.

Aansprakelijkheid voor schade aan personeel/ ondergeschikten
Een werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers/ondergeschikten tijdens het werk. Als werkgever bent u volgens
artikel 7:658 BW aansprakelijk voor schade die een werknemer/ondergeschikte oploopt tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden (binnen werkomgeving en werktijden). De werkgever is niet aansprakelijk als de werkgever aantoont dat die schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer/ondergeschikte of dat de werkgever heeft voldaan aan de zorgplicht. Die zorgplicht houdt in dat een werkgever moet zorgen voor een veilige werkomgeving. Een werkgever is zelfs op grond van de Arbeidsomstandighedenwet(ARBO-Wet) verplicht maatregelen te treffen zodat personeel/ondergeschikten onder veilige omstandigheden kunnen werken. Zo moet alles op de werkvloer van machines tot gereedschappen aan bepaalde eisen voldoen. Bovendien moet de werkgever er op toezien dat de veiligheidsvoorzieningen ook worden gebruikt en de veiligheidsinstructies worden nageleefd.

De Hoge Raad en verdergaande jurisprudentie heeft nu geoordeeld dat de zorgplicht van de werkgever verder gaat. De zorgplicht geldt dan ook buiten de werkomgeving en werktijden(wel werkgerelateerd ) Op grond van goed werkgeverschap (artikel 7:611 BW) heeft een werkgever zelfs een schadevergoedingsplicht. Een werkgever dient te zorgen voor een adequate verzekering voor werknemers/ondergeschikten. Alleen een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering is vaak niet een adequate verzekering. Er zijn verzekeraars die alleen dekking bieden voor de aansprakelijkheid die voortvloeit uit artikel 7:658 BW en de aansprakelijkheid van artikel 7:611 BW uitsluiten. Ook zijn er verzekeraars die geen wetsartikelen noemen. Het is dan maar de vraag of de verzekering dekking zal verlenen voor schade op grond van artikel 7:611 BW. Uitspraken van de Hoge Raad verplichten werkgevers aanvullende verzekeringen te sluiten, zoals bijvoorbeeld ongevallenverzekeringen of werknemersschadeverzekeringen.

Aansprakelijkheid voor gebouwen
Als gebreken aan gebouwen ergens schade hebben veroorzaakt, bent u als ondernemer aansprakelijk als u in gebreke bent gebleven. Dat is het geval als u het gebouw slecht heeft onderhouden of als er ergens een gebrek is in de bouw. Het maakt niet uit of u van de gebreken op de hoogte was.

Aansprakelijkheid voor producten
In het geval van productaansprakelijkheid is de producent aansprakelijk voor de schade die een product als gevolg van een gebrek heeft veroorzaakt aan een natuurlijk persoon. Het gaat dus niet om schade aanhet gebrekkige product zelf, maar om een schade die dit product heeft veroorzaakt (gevolgschade).

Aansprakelijkheid voor milieuschade
Als ondernemer bent u aansprakelijk voor de schade die uw bedrijf aan het milieu toebrengt,ook al heeft u een milieuvergunning. Ondernemer/bedrijven kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele milieuschade (verontreinigingvan bodem, lucht en water, maar ook geluids- of visuele hinder).

Wie zijn er verzekerd op een AVB?

In de polisvoorwaarden van een willekeurige AVB-verzekeraar staat daarover:

De verzekerden zijn:
1.4.1 verzekeringnemer alsmede de vennoten, firmanten, commissarissen en bestuurders, optredend binnen de verzekerde hoedanigheid.
1.4.2 ondergeschikten, huisgenoten en familieleden van verzekeringnemer ten aanzien van de
werkzaamheden die zij voor hem verrichten.
1.4.3 personeelsverenigingen, eigen pensioenfondsen en andere fondsen, instellingen en stichtingen opgericht in het kader van de verhouding tussen verzekeringnemer en zijn ondergeschikten, alsmede
de bestuurders en de ondergeschikten daarvan, handelend als zodanig.

Een ruime omschrijving, maar zeker nodig. Ondergeschikten is een ruimer begrip dan werknemers. Stagiares en ingeleend personeel vallen ook onder het begrip ondergeschikten. Het sluit naadloos aan bij de wet die ook spreekt van ondergeschikten.

De verzekerde hoedanigheid/activiteit.

De verzekerde hoedanigheid binnen de AVB staat vermeld op de polis. Het is mogelijk dat de omschrijving niet of niet volledig overeenkomt met de werkelijkheid. Het risico bestaat dan dat een eventuele schade niet in behandeling wordt genomen. Een juiste hoedanigheid op de polis is dan ook van groot belang.

Risico inloop en uitloop

Verzekeraars letten goed op claims waarbij de gemelde schade zijn oorsprong heeft uit een gebeurtenis/moment in het verleden. Bijvoorbeeld een schade op het gebied van een beroepsziekte/werkgeversaansprakelijkheid is in financieel opzicht vaak omvangrijk. Daarom wordt het cruciale moment om te bepalen of er wel of geen dekking bestaat vaak gelegd bij het moment van schademelding. De schademelding moet plaatsvinden voor de einddatum van de overeengekomen verzekeringstermijn(binnen feitelijke looptijd verzekering volgens de polis). Het inlooprisico houdt in dat de schade is ontstaan voor de ingangsdatum van de verzekering en dat de schade na de ingangsdatum van de verzekering is gemanifesteerd en gemeld bij de verzekeraar. Bij het uitlooprisico ontstaat een schade binnen de verzekeringsperiode maar openbaart de schade zich na de verzekeringsperiode. Bij uitloop is het belang een mogelijke gebeurtenis/schade tijdig te melden bij de verzekeraar(omstandighedenmelding) Bij verandering van verzekering is het dus van groot belang te letten op inloop en uitloop.

Uitzonderingen op de AVB

De AVB heeft net als iedere verzekering uitsluitingen. Onderstaand de belangrijkste uitsluitingen op een rij.

Beroepsaansprakelijkheid
Sommige bedrijven hebben niet genoeg aan een AVB voor het afdekken van aansprakelijkheidsrisico’s die de continuïteit van de onderneming bedreigen. Een AVB dekt dus alleen zaakschade en personenschade, maar geen “zuivere” vermogensschade. Zuivere vermogensschade is schade waar geen zaak- of personenschade aan voorafgegaan is. Dit wordt ook wel beroepsaansprakelijkheid genoemd. Voorbeeld:

Een notaris maakt een fout in de procedure bij de koop/verkoop van een woning; de eigendomsrechten staan ter discussie. De cliënt van de notaris leidt daardoor een aanzienlijk vermogensverlies waarvoor de notaris met succes wordt aangesproken. Deze aansprakelijkheidsclaim is zuivere vermogensschade en is niet gedekt op de AVB.

Motorrijtuigen
De aansprakelijkheid voor schade toegebracht met of door een motorrijtuig en/of de daarop gemonteerde werktuigen is niet gedekt. Op de uitsluiting voor motorrijtuigen kennen veel AVB’s de insluiting voor auto’s van werknemers. Voorbeeld: Een werknemer maakt een dienstreis in zijn eigen auto en hij veroorzaakt onderweg een ongeval waardoor hij aansprakelijk is. Omdat het een dienstreis is, is tegelijkertijd zijn werkgever ook aansprakelijk. Het slachtoffer kan kiezen: de (WA-verzekeraar) van de werknemer aanspreken en/of de werkgever. Door de insluiting die ook wel bekend staat als de “non-ownersliability” clausule (“niet-eigenaarsaansprakelijkheid”) is er dekking op de AVB, ondanks de uitsluiting voor motorrijtuigen.

Schade(zaak/letsel) van een ondergeschikte(medewerker) die een motorrijtuig bestuurt is altijd uitgesloten.

Schade aan geleverde zaken
Bijvoorbeeld een medewerker van een bedrijf installeert bij een klant een glazen kookplaat. Hierbij laat hij tijdens de installatie een hamer vallen waardoor de kookplaat beschadigd raakt.

Opzet
Wanneer een verzekeringsnemer/verzekerde bedrijf zelf opzet pleegt, kan de verzekeraar elke dekking ontzeggen. Opzet van de kant van een medewerker betekent echter niet dat een willekeurige derde de dupe wordt.

Opzicht
Niet gedekt is de aansprakelijkheid voor schade aan zaken die het gevolg is enig handelen of nalaten gedurende de tijd dat een verzekeringsnemer/verzekerde bedrijf of iemand namens hem die zaken vervoert, huurt, gebruikt, bewerkt, behandelt, repareert of om enige andere reden “onder zich heeft”.

Bestuurdersaansprakelijkheid
Bestuurders van rechtspersonen zijn niet met hun privé-vermogen aansprakelijk omdat zij handelen namens de B.V., N.V. of andere rechtsvorm(Vereniging,Stichting). Bestuurders kunnen echter op grond van verschillende wettelijke bepalingen(onbehoorlijk bestuur) wel persoonlijk (hoofdelijk)aansprakelijk worden gesteld voor handelingen van het bedrijf, instelling of vereniging waarvan zij bestuurder zijn. Naast de bestuurder kan de persoonlijke aansprakelijkheid ook gelden voor de feitelijke bestuurders. Dat zijn degenen die het beleid van de organisatie (mede) hebben bepaald.