Schade aan ondergrondse kabels en leidingen

01-02-2019

In Nederland ligt ruim 1,7 miljoen kilometer aan kabels en leidingen onder de grond. Het gaat om leidingen voor water, gas en olie. En om kabels voor onder meer elektriciteit en dataverkeer.Regelmatig ontstaat er bij graafwerkzaamheden(graven, boren, heien, palen slaan,draineren, freezen, bomen/planten rooien) schade aan ondergrondse kabels en leidingen. Er geldt een wettelijke verplichting om zorgvuldig graafwerkzaamheden uit te voeren. Zorgvuldig graven doe je volgens de richtlijn Zorgvuldig grondroeren.

Kabeleigenaren en netwerkbeheerders moeten informatie over ondergrondse kabels en leidingen leveren aan het Kadaster. Het Kadaster voegt deze informatie samen. Grondroerders krijgen deze informatie wanneer zij een zogenoemde KLIC melding (graafmelding) doen. Uitvoerders van graafwerkzaamheden, de zogenoemde grondroerders, moeten graafwerkzaamheden verplicht melden bij het Kadaster met een KLIC melding. Deze uitwisseling van informatie kan schade helpen voorkomen.

Netbeheerders zijn verplicht informatie over aansluitleidingen digitaal beschikbaar te stellen. Dat is de belangrijkste wijziging in de Wet informatie-uitwisseling bovengrondse en ondergrondse netten en netwerken (WIBON, voorheen WION) die vanaf 31 maart 2018 van kracht is. Netbeheerders van gasleidingen moeten per 1 januari 2020 gegevens over aansluitleidingen digitaal beschikbaar stellen. Netbeheerders van elektriciteitsleidingen, drinkwaterleidingen en telecomleidingen moeten dat doen per 1 januari 2028. Voor netbeheerders van riolering geldt geen verplichting tot digitalisering van de aansluitleidingen. Rijksoverheid:https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bodem-en-ondergrond/graafschade

Het Kabels en Leidingen Informatiecentrum (KLIC) regelt de digitale informatie-uitwisseling over kabels en leidingen. Het KLIC is een onderdeel van het Kadaster. Er is een handige (gratis)KLIC-app (zie:https://www.grondig.com/artikel/gratis-klic-app waarmee  je alle KLIC meldingen op je telefoon of tablet kan binnen halen.  Iedereen op een bouwplaats kan zo de beschikking krijgen over de juiste informatie.

Wie betaalt de graafschade?

Bij zorgvuldig graven hebben de feitelijk graver en de grondroerder overlappende verantwoordelijkheden. De grondroerder moet de Klic-tekeningen opvragen en beschikbaar stellen op de werklocatie. De feitelijk graver moet controleren of het voorbereidende werk goed is gedaan en graaft alleen als en zolang de situatie geheel duidelijk is. Zodra een graafschade ontstaat, komt al snel de vraag voor wiens rekening de schade moet komen. De netbeheerder legt de schadeclaim neer bij één van de betrokken partijen. Regelmatig wordt een claim doorgestuurd van de opdrachtgever naar de feitelijk graver of wordt de netbeheerder doorverwezen. Claims worden verrekend met facturen, hoewel dit wettelijk gezien niet mag. In de praktijk komt de schadeclaim vaak terecht bij de feitelijk
graver. Vrijwel altijd komt vast te staan dat die de kabel of leiding heeft beschadigd. Op grond van de zelfstandige onderzoeksplicht zal een schade al snel voor zijn rekening komen. De factuur van de netbeheerder moet dan worden betaald.

Als er in onderaanneming wordt gewerkt, gebeurt dit meestal op grond van een door beide partijen ondertekende overeenkomst. In dit soort overeenkomsten zijn altijd regelingen over aansprakelijkheid en verzekeringen te vinden. De onderaannemer kan verplicht worden gesteld om bepaalde verzekeringen af te sluiten, zoals een WAM-verzekering voor het werkmateriaal, een CAR verzekering en/of een  bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Aan de verzekeringen worden eisen gesteld(zoals een verplichte KLIC melding).  In een overeenkomst kan staan dat alle aansprakelijkheid zonder meer op de onderaannemer rust of dat de opdrachtgever zichzelf vrijwaart van schadeclaims van de onderaannemer en anderen. Bij dit soort overeenkomsten is het altijd goed om alert te zijn. Neem alle onderdelen daarvan goed door en leg de overeenkomst voor aan uw verzekeraar of juridisch adviseur. Onderzoek of uw verzekeringen voldoen aan de gestelde eisen en de problemen die zich in de praktijk kunnen voordoen.